ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Από τον Εθνικό Δρυμό Πρεσπών μέχρι την ατμοσφαιρική λιμνοπολιτεία της Καστοριάς και από τα αρχοντικά της Σιάτιστας μέχρι αυτά του Νυμφαίου, οι ταξιδιωτικοί προορισμοί της Δυτικής Μακεδονίας μοιράζονται κοινά φυσικά και αρχιτεκτονικά πλεονεκτήματα, αλλά καθένας έχει και τη μοναδικότητά του. Κυνήγι μανιταριών στα Γρεβενά, ski και snow fun στο νεανικό χιονοδρομικό της Βασιλίτσας, βόλτες με άρωμα Ιστορίας και μοναδική φύση στο Νυμφαίο, ένα από τα ομορφότερα χωριά της Ελλάδας, ρομαντικά weekends στις όχθες της λίμνης της Καστοριάς, ανακαλύψεις για ανήσυχους φυσιολάτρες στα ορεινά της Κοζάνης. Εξαιρετική φύση, διαδρομές-φετίχ για τους λάτρεις των on the road, γραφικές πόλεις και χωριά με ιδιαίτερη Ιστορία, γεύσεις με τοπικό χρώμα και ιδιαίτερα κρασιά συνθέτουν ένα πολυπρόσωπο ταξιδιωτικό προφίλ, ικανό να σας κάνει να επιστρέψετε εδώ πολλές φορές καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΔΗΜΟΦΙΛΗΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ
Γνωστό βλαχοχώρι, σε υψόμετρο 1.240 μ. σε κλειστό οροπέδιο ανάμεσα στις πλαγιές των βουνών Άσκιο (ή Σινιάτσικο) και Μουρίκι. Είτε πάτε από την Κοζάνη (52 χλμ.) είτε από την Πτολεμαΐδα (24 χλμ.), η διαδρομή είναι μαγευτική. Τριγυρισμένη από ορεινά λιβάδια με κέδρους, δάση οξιάς και βελανιδιάς και αναδασώσεις με πεύκα, είναι ένα από τα πιο όμορφα χωριά του Νομού Κοζάνης, με αναπαλαιωμένα σπίτια και αρχοντικά, γραφικά καλντερίμια, ταβέρνες, ξενώνες, παραδοσιακό καφενείο και μαγαζιά. Το 19ο αιώνα γνώρισε μεγάλη οικονομική και πολιτιστική ακμή, οι κάτοικοί του είχαν τα μεγαλύτερα τσελιγκάτα της Μακεδονίας, ενώ το 1843 λειτούργησε η Ελληνική και Αλληλοδιδακτική Σχολή (Aρρεναγωγείο) και το 1856 το Παρθεναγωγείο. Τα τελευταία χρόνια γνωρίζει νέα άνθηση, αφού οι κάτοικοι επιστρέφουν κυρίως το καλοκαίρι, οπότε και ο πληθυσμός φθάνει στους 2.000, ενώ αναστυλώνονται σπίτια, επαναφέρονται έθιμα και οργανώνονται σημαντικές εκδηλώσεις με πανελλήνια απήχηση. Στις ταβερνούλες του θα απολαύσετε κρεατικά (γουρουνόπουλο ψητό, της ώρας) αλλά και πίτες.
Πότε να πάτε
Ένα από τα δέκα ομορφότερα χωριά της Ευρώπης (σύμφωνα με την UNESCO), βρίσκεται σε υψόμετρο 1.350 μ. στο Βίτσι, και αποτελεί μια ορεινή αποκάλυψη. Ο διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός περικλείεται από δάσος οξιάς, ενώ τα λιθόστρωτα μονοπάτια και τα πετρόκτιστα σπίτια παραπέμπουν σε εποχές ακμής. Το Νυμφαίο (η αρχική ονομασία του ήταν Νιβεάστα, που στα βλάχικα σημαίνει νύμφη) γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση από το 18ο μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Τα παλιά αρχοντικά έχουν ανακαινιστεί και μετατραπεί σε παραδοσιακούς ξενώνες, φιλόξενα στέκια και καταστήματα με τοπικά προϊόντα. Τα μονοπάτια στο δάσος της οξιάς, το mountain bike ή η ιππασία και μνημεία όπως το Σπίτι των Χρυσικών της Νέβεσκας (άλλη ονομασία του), ένα πρόσφατα ανακαινισμένο αρχοντικό όπου λειτουργεί Μουσείο Αργυροχρυσοχοΐας, Λαογραφίας και Ιστορίας (το χωριό έχει παράδοση στην τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας από το 1650), το κάνουν ιδανικό προορισμό τόσο για τους φυσιολάτρες όσο και τους εραστές της παράδοσης και της Ιστορίας. Η ευρύτερη περιοχή προσφέρεται για εκδρομές στο Καταφύγιο της Αρκούδας (του Αρκτούρου), στις λίμνες Ζάζαρη και Χειμαδίτιδα με τα ψαροχώρια αλλά και στα γραφικά ορεινά χωριουδάκια.
Πότε να πάτε
Το χειμώνα για να απολαύσετε το χιονισμένο τοπίο, την άνοιξη για ιππασία και πεζοπορία στο δάσος της οξιάς και το καλοκαίρι για τις βαρκάδες στη λίμνη Ζάζαρη.
Σε απόσταση 25 χλμ. δυτικά της Κοζάνης, θα δείτε μια σειρά από πανέμορφα αρχοντικά, ενώ οι οινόφιλοι θα ξετρελαθείτε με τα διάσημα γλυκά κρασιά της. Αμφιθεατρικά χτισμένη σε μια πλαγιά του όρους Βέλιας, στο λόφο του Προφήτη Ηλία, σε υψόμετρο 872-942 μ., και σε απόσταση 5 χλμ. από τον Αλιάκμονα, απλώνεται σε δύο συνοικίες, τα Γεράνεια και τη Χώρα. Η ανάπτυξή της άρχισε γύρω στο 15ο αιώνα, ενώ έφτασε στην ακμή της το 18ο και το 19ο με το εμπόριο, τη γουνοποιία και την αμπελουργία. Σημειωτέον, εκείνη την εποχή ήταν η μοναδική μακεδονική πόλη που διέθετε πλήρες δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης. Από εδώ μπορείτε να οργανώσετε ενδιαφέρουσες εκδρομές στο όρος Άσκιο με τα γραφικά χωριά και στο όρος Μπούρινος (συμπεριλαμβάνεται στις προστατευόμενες περιοχές του ευρωπαϊκού προγράμματος Natura 2000). Λίγοι καλοβαλμένοι ξενώνες αλλά κι ένας-δυο πιο μοντέρνοι χώροι στη Σιάτιστα και στα γύρω χωριά προσφέρουν καλόγουστη και προσεγμένη διαμονή, ενώ οι κλασικές ταβέρνες προσφέρουν καλοψημένα ντόπια κρέατα, πίτες, πιο σπάνια μαγειρευτά φαγητά και κάποιες φορές άγρια μανιτάρια. Αγοράστε οπωσδήποτε το περίφημο λιαστό κρασί της Σιάτιστας από τα επισκέψιμα οινοποιεία-κελάρια.
Γρεβενά
Οι κάτοικοί τους τα ανέδειξαν ως «πόλη των μανιταριών», δίνοντάς τους πλέον ξεχωριστή θέση στην ατζέντα των ταξιδιωτών που δίνουν έμφαση στη γαστρονομία. Αφήστε το αυτοκίνητο και περπατήστε ανάμεσα στο πεντάγωνο χαρακτηριστικό ρολόι, στα μανιτάρια-γλυπτά που έχουν… ξεφυτρώσει σε διάφορα σημεία και στη ζωντανή Πλατεία Αιμιλιανού, όπου θα σας οδηγήσουν όλοι οι δρόμοι. Βέβαια, ολόκληρος ο νομός βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης, δίνοντάς μας αφορμές για εξορμήσεις: εκδρομές με 4×4 στον Όρλιακα και στον Εθνικό Δρυμό Πίνδου (Βάλια Κάλντα), αθλητικές δραστηριότητες στον Αλιάκμονα και στον παραπόταμό του Βενέτικο, πέτρινα γεφύρια-διατηρητέα μνημεία και παραδοσιακά χωριά, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μηλιάς με τα μοναδικά στον κόσμο παλαιοντολογικά ευρήματα… Επίσης, το Χιονοδρομικό Κέντρο Βασιλίτσας (ιδανικό για snowboard και ski εκτός πίστας για τους πιο τολμηρούς) έχει φέρει και πάλι ζωή στα κοντινά χωριά. Όσο για τις επιλογές διαμονής, περιλαμβάνουν από παραδοσιακούς ξενώνες με όλες τις σύγχρονες ανέσεις μέχρι πολυτελείς, ατμοσφαιρικές σουίτες μέσα στο δάσος. Και όπως είναι φυσικό τα μανιτάρια έχουν την τιμητική τους στις ταβέρνες και στις οικοτεχνίες, ενώ οργανώνονται κι εκδρομές για κυνήγι μανιταριού στο δάσος.
Πότε να πάτε
Το χειμώνα για καταβάσεις και παιχνίδια στο χιόνι στη Βασιλίτσα και τις άλλες εποχές για εξορμήσεις στη φύση. Το φθινόπωρο είναι ό,τι πρέπει για μανιταρο-περιπάτους.
Κοζάνη
Η Κοζάνη, πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού και μεγαλύτερη πόλη της Δυτικής Μακεδονίας είναι χτισμένη σε υψόμετρο 720 μ. στους πρόποδες του Βερμίου, με την κοιλάδα του Αλιάκμονα στα νότια. Επίσης έχει κοντά της την «ενεργειακή καρδιά» της Ελλάδας, την Πτολεμαΐδα, και την πανέμορφη τεχνητή λίμνη των Σερβίων με την τεράστια γέφυρα. Με Ιστορία που φτάνει μέχρι την Παλαιολιθική εποχή (με βάση τα αρχαιολογικά ευρήματα στην Αιανή), γνώρισε μεγάλη οικονομική και πολιτιστική ακμή κατά το 17ο και –κυρίως– το 18ο αιώνα, όταν πλούσιοι έμποροι έχτισαν εδώ αρχοντικά, σχολεία κι εκκλησίες. Σήμερα ο επισκέπτης που θα αγνοήσει τις πολυκατοικίες και θα περπατήσει στο ιστορικό της κέντρο θα δει κάποια θαυμάσια αναστυλωμένα αρχοντικά του 18ου αιώνα καθώς και νεοκλασικά κτίρια, πεζόδρομους για άνετο περπάτημα και αγορές. Γεμάτη νεολαία και κίνηση, έχει έντονη βραδινή ζωή, ενώ το τοπικό φαγητό και τα αποκριάτικα έθιμα είναι πρόσθετα σημεία έλξης. Παρότι διαθέτει την απαραίτητη τουριστική υποδομή και μια σειρά από αξιοθέατα, δεν αποτελεί τόσο αυτόνομο τουριστικό προορισμό όσο σταθμό σε on the roads στα ορεινά του νομού, στη Σιάτιστα, τη Βλάστη κ.α.
Πότε να πάτε
Το φθινόπωρο που ανθίζει ο κρόκος αλλά και την Αποκριά, οπότε και λαμβάνει χώρα το έθιμο των φανών (μια μεγάλη φωτιά που γύρω της μαζεύονται και τραγουδούν αποκριάτικα τραγούδια).
Πρέσπες
Τα «υγρά» σύνορα της Ελλάδας με την Αλβανία και τη FYROM, ο Εθνικός Δρυμός Πρεσπών αποτελεί διαχρονικό ταξιδιωτικό προορισμό για τους φυσιολάτρες. Στη Μικρή Πρέσπα βρίσκονται δύο νησάκια: ο Άγιος Αχίλλειος, τον οποίο θα προσεγγίσετε μέσω πλωτής πεζογέφυρας, και το Βιδρονήσι ή Βιτρινέτσι. Οι ερωδιοί, οι κορμοράνοι αλλά και σπάνια είδη πελεκάνων (όπως ο αργυροπελεκάνος) θα συναρπάσουν τους οπαδούς του bird watching, ενώ αξίζει να κάνετε μια βόλτα με καραβάκι στα σπήλαια με τα βυζαντινά ασκηταριά. Στη Μεγάλη Πρέσπα, πάλι, η κίνηση μοιράζεται ανάμεσα στους παραλίμνιους Ψαράδες και στον ορεινό Άγιο Γερμανό. Στους Ψαράδες θα απολαύσετε λιμνίσιο γριβάδι δίπλα στις όχθες, ενώ στον Άγιο Γερμανό θα μείνετε σε παραδοσιακούς ξενώνες και θα φάτε σε συμπαθητικά ταβερνάκια δίπλα στο ποταμάκι.
Πότε να πάτε
Την άνοιξη για να συναντήσετε αποδημητικά πουλιά και να δείτε τα υγρολίβαδα, όπου βόσκουν νεροβούβαλοι, αλλά και τον Άγιο Αχίλλειο καταπράσινο. Το καλοκαίρι για να κολυμπήσετε στην πλαζ Κούλα στη Μεγάλη Πρέσπα και να δείτε τα δεκάδες ανθισμένα νούφαρα της Μικρής. Το φθινόπωρο για να απολαύσετε τις βόλτες στη φύση και το χειμώνα για να συνδυάσετε την εξόρμηση με σκι στο Χιονοδρομικό Κέντρο Βίγλας-Πισοδερίου.
Φλώρινα
Ζωντανή και γραφική, με νεοκλασικά και μακεδονίτικα σπίτια κι ένα μικρό ποταμό να τη διασχίζει, η «πόλη των φλουριών» έχει εξελιχτεί σε κλασικό χειμερινό προορισμό κυρίως χάρη στο χιονοδρομικό κέντρο και στην άγριας ομορφιάς φύση που την περιβάλλει. Η Φλώρινα (στην αρχαιότητα ονομαζόταν Λυγκηστίς) βρήκε τον υμνητή της μέσα από τις ταινίες του Θεόδωρου Αγγελόπουλου: «Τοπίο στην ομίχλη», «Ο μελισσοκόμος», «Το μετέωρο βήμα του πελαργού». Επίσης λειτουργούν στην πόλη η Παιδαγωγική Ακαδημία (από το 1941) και το τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. City hotels, ατμοσφαιρικοί ξενώνες και παρεΐστικα ταβερνάκια καλύπτουν τον επισκέπτη του σαββατοκύριακου. Ο Αρχαιολογικός Χώρος της Ελληνιστικής Πόλης της Φλώρινας, στο λόφο του Αγίου Παντελεήμονα, αποτελεί αγαπημένο σημείο εξόρμησης σε συνδυασμό με μαγευτικές διαδρομές μέσα στο δάσος. Η περιήγηση στις Πρέσπες και στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου, η επίσκεψη στις εγκαταστάσεις του Αρκτούρου στο Αμύνταιο, όπως και στα καταφύγια του Λύκου αλλά και της Αρκούδας, είναι μοναδικές εμπειρίες. Οι έξι λίμνες της Φλώρινας, η Μικρή και η Μεγάλη Πρέσπα, η Ζάζαρη, η Χειμαδίτιδα, η λίμνη των Πετρών και η Βεγορίτιδα, δίνουν αφορμή για εκδρομές με οικολογικό ενδιαφέρον: εδώ κατοικούν δύο από τα σπανιότερα είδη ζώων στην Ευρώπη, ο λύκος και η αρκούδα, καθώς και το σπάνιο θηλαστικό βίδρα.
Πότε να πάτε
Το χειμώνα για να κάνετε και σκι και την άνοιξη για να απολαύσετε τις Πρέσπες. Ιδιαίτερη είναι και η ατμόσφαιρα τα Χριστούγεννα, καθώς αναβιώνει τις παραμονές τους το έθιμο του ανάμματος φωτιών.
Πληροφορίες απο το athinorama